Zoet bakken > Sauzen, crèmes & vullingen

Naast broodbeleg is jam ook een hele lekkere vulling in gebak. Bijvoorbeeld als vulling voor een taart, in een cupcake en er zijn zelfs koekjes met jam er in. Jam kan je gemakkelijk zelf maken. Dit is vooral aan te raden wanneer je grotere hoeveelheden vers fruit hebt. Door jam te maken maak je het fruit namelijk houdbaar. Ik maakte o.a. jam van kersen en frambozen uit eigen tuin. De enige ingrediënten die je nodig hebt zijn het fruit en de geleisuiker. Geleisuiker is gewone suiker met citroenzuur en pectine. Citroenzuur is voor de smaak, en pectine zorgt voor de binding. 

• Maak het fruit schoon. Verwijder pitten, steeltjes of kroontjes. Haal eventueel fruit dat niet meer goed is eruit. 
• Weeg het schoongemaakte fruit. 
• Zet het fruit op, in een ruime pan. Het fruit zal vocht vanzelf vocht loslaten. Roer regelmatig door. 
• Voeg de geleisuiker toe.
• Breng het fruit aan de kook. En blijf regelmatig roeren. Roer goed over de bodem.
• Laat het sap ongeveer een kwartier koken.
• Test de jam door een druppel van de sap op de bolle kant van een lepel te laten vallen. Hierdoor koelt de jam af. Wordt de jam mooi dik en vloeit het niet ver uit, dan is de jam goed. Blijft de jam dun? Dan kan je de jam nog verder in laten koken, of meer geleisuiker toevoegen.
• Giet of schep de jam nu zo heet mogelijk in de potjes. Zorg ervoor dat de potjes goed schoon zijn. 
• Maak de rand van de potjes goed schoon. Let op!  De jam is erg heet. 
• Draai de deksel op de potjes en laat de jam afkoelen. 
• Controleer of de deksels van de potjes goed zijn dicht geklikt. Dit kan je doen door op de bovenkant van deksel te duwen en te voelen of deze zich vacuüm naar binnen heeft getrokken. Is dit niet zo? Je potje jam is nu minder houdbaar, dus moet je dit potje niet te lang bewaren. 

Verhouding fruit / geleisuiker

Hoeveel geleisuiker je nodig hebt, hangt af van het gewicht aan fruit dat je hebt. In de basis kan je uitgaan van: 1 kg fruit met 1 kg geleisuiker

Sommige vruchten bevatten van nature al veel pectine. Deze vruchten binden daardoor al meer dan anderen. Je hebt minder geleisuiker nodig. Denk bijvoorbeeld aan pruimen, appels, aalbessen, en kweeperen. Je kunt op internet voor alle vruchten opzoeken of ze juist veel of weinig pectine bevatten. Je kunt bij pectinerijke vruchten wat minder geleisuiker gebruiken. Bijvoorbeeld 900 gram geleisuiker op 1 kg vruchten. Ook kan je de vruchten korter laten inkoken. Bijvoorbeeld 10 minuten i.p.v. 15 minuten.

Tips 

Frambozen en bramen: De kleine pitjes uit frambozen en bramen kan je niet zomaar uit de fruit verwijderen. Toch kan het aangenaam zijn deze pitjes uit de jam te halen. Kook de frambozen en/of bramen eerst tot sap. Giet dit sap door een vergiet. De pitjes blijven achter. Let op! Weeg het sap van de frambozen en/of bramen na het zeven, en gebruik dit gewicht om de hoeveelheid geleisuiker te berekenen. 

Kersen en ander stevig fruit: Stevig fruit kookt niet zo gemakkelijk tot puree. Je kunt een staafmixer gebruiken om (een gedeelte van) het fruit kleiner te maken. 

Pruimen, appels, aalbessen, kweeperen en andere pectinerijke vruchten: Gebruik iets minder geleisuiker en laat de vruchten korter inkoken. 

Minder suiker: Je kunt ook jam maken met minder suiker, halfzoete jam. De jam smaakt iets minder zoet en heeft, naar verhouding, meer vruchten in de jam. Hiervoor is een geleisuiker gemaakt met een iets andere verhouding (geleisuiker speciaal). Hiervoor gebruik je de verhouding: 1 kg fruit 0,5 kg geleisuiker speciaal. Na opening moet je deze jam wel in de koelkast bewaren. 

Maak labels met daarop welke jam je gemaakt hebt, en vermeld de maand en het jaar. 

Heb jij zelf jam gemaakt?